"Avonddromen" By: Sanne Er zweeft al een tijdje een droom boven het voeteneind. Hij is duidelijk geïrriteerd en af en toe werpt hij een steelse blik op zijn horloge. Nu ik hem in de smiezen heb kijkt hij me vuil aan: Zou je niet gaan slapen? Het is al laat. Bovendien zet je geen zinnig woord meer op dat papier en die REM-slaap van jou duurt al zo lang... Moet ik straks weer m'n hele agenda omgooien. Hij hangt inmiddels vlak voor me en gele vlekken dansen voor mijn ogen. De radio springt op Sky-radio. Ik kan een geeuw niet onderdrukken. Buiten waait de wind de regen tegen mijn dakraam en dat maakt het onder mijn deken extra warm. "When your lonely heart has learnt its lesson..." De droom kijkt me diep in m'n ogen. Voor mijn neus zwaait nu het horloge heen en weer. Onwillekeurig volgen mijn ogen het glanzend-gouden voorwerp. Tik-tak-tik-tak klinkt het in mijn oren. Dan hoor ik de droom zeggen: "Je valt in slaap..." Mijn ogen worden zwaar. "Diep in slaap..." Frank Sinatra galmt in m'n oren. Mijn gedachten drijven weg... Stranden dan op een onbewoond eiland, ver weg van hier en gaan druk bezig een vlot te bouwen. Die zijn wel bezig tot morgenochtend. Voorzichtig drukt de droom het licht uit en ik val in een diepe slaap. M'n Glow-In-The-Dark sterretjes knipperen tegen het felle licht van mijn lamp, als ineens Klaas Vaak op het raam tikt. Ik kijk op en zijn mond trekt in een scheve grijns. Ik sla de dekens van me af en loop in m'n groene HEMA-pyjamaatje naar het tuimeldakraam en duw het een stukje open. Klaas Vaak ligt wat onhandig op de dakpannen en lacht door een kiertje naar me. Een beetje benauwd lijkt het wel. Hij kruipt ietsje omhoog. "Ik wilde je vragen hoe je de dromen de laatste tijd vond." Hij bloost als ik hem vertel dat ze helemaal geweldig zijn. "Alleen de naam klopt niet", vertel ik hem. "Tja", zegt Klaas Vaak. Hij kijkt me verontschuldigend aan. "Nou ja, ik moest wat", zegt hij dan, "Ik kon de goede naam zo gauw niet vinden. Je moet begrijpen, ik word ook een dagje ouder..." Ik knik. "Maar je vindt ze goed?" Ja, ze waren goed... Roze vooral. En de rozengeur was goed gekozen. De dromen waren doorspekt met boterbloempjes, rozengeur en maneschijn en rondhuppelende dagdroompjes. En de klapzoentjes in de berm vond ik echt goed gevonden. "Ik vind ze fantastisch. Vooral die barokke engeltjes zijn heel speciaal". Weer krijgt hij een kleur. "Dank je" Dan geeuw ik. "Poeh, heb slaap..." Klaas Vaak protesteert als ik het raam weer dichtduw. Het dringt pas te laat tot me door dat hij aan het kozijn hangt. Hing. Ik hoor een gesmoorde kreet, een doffe bons. Langs m'n raam schiet een stel EHBO-elfjes naar beneden. Ik krab even naar mijn hoofd, maar als het buiten stil blijft haal ik m'n schouders op en stommel naar m'n bed. M'n hoofd zakt behaaglijk in m'n kussen, ik hoor nog een sirene. Dan druk ik het licht uit en val in slaap. Opeens komt er uit het hoekje van mijn kamer rook spuiten. Roze rook. En het ruikt naar... Ja, wat is het? De geest lacht verontschuldigend. "De lavendel was uitverkocht, heb toen de FA maar meegenomen. Die was ook in de aanbieding." Ik knik begrijpend. Dan stapt hij uit de wolk en met zijn maatje 49 dreunt dat door de kamer. Als er geen reactie komt van beneden, fluistert hij: "Eerste klas genie, op je servies!" Ik ben onder de indruk. "Dus jij bent zo'n geest..." Hij is blauw, groot... Hij moet bukken om zijn hoofd niet te stoten. "Zo eentje als in Alladin", voeg ik toe. Dan word ik wakker. "Zo eentje die je 3 wensen geeft? Ik bedoel, zo met een knip van je vinger, zo?" De geest glundert. Verlegen zegt hij: "Eigenlijk ook wel zonder knip... Gaat wat moeilijk." Hij doet het voor. De vingers komen maar met moeite netjes tegen elkaar, laat staan dat er geluid ontstaat. "Allemaal lucht", legt hij uit. Ik begrijp het. Denk ik. "Maarre... Ik heb 3 wensen, dus?" De geest staat weer met beide benen op de grond. Deze keer voorzichtig. "Ja," zegt de geest, "daar komt het wel op neer." Weifelend voegt hij eraan toe: "Zo ongeveer". Ik denk even na. "Heb je daar een zwartboek voor?" Verward kijkt hij me aan. Zijn blik zegt "He? Wat?" Ik leg het uit. "Ik neem toch aan dat iemand aan bepaalde eisen moet voldoen, voor hij in aanmerking komt voor een wens..." Het is even stil. "Ja toch?" De geest knikt en stoot zijn hoofd. "Dat denk ik wel ja... Ja, natuurlijk", zegt hij, wrijvend over de zere plek. Ik kijk hem vragend aan. "Nou kijk... Degene die de wens aanvraagt, die..." Nu onderbreek ik hem: "Aanvraagt? Hoe aanvraagt?" Dan legt mijn eerste klas genie uit dat er heel wat aanvragen binnenkomen: "Ik wou dat ik groter was" bijvoorbeeld. "Dat soort wensen sla ik steevast over; ik doe niet aan wou." Daar ben ik het mee eens. Ik heb er ook een hekel aan. "Bovendien," voegt de geest toe, "Bovendien moet je als je groter wilt worden gewoon wachten, of hormonen slikken. Daar heb je mij niet voor nodig." Ik knik. "Goede grammaticale formulering is zeker een pluspuntje", voegt hij nog toe. "En verder?" vraag ik. De geest blijkt trots op zijn vak. Hij vindt het heerlijk dat iemand eens interesse toont voor de hele rompslomp vóór die 3 wensen. Even denkt hij na. "Nou," zegt hij dan, "Natuurlijk is karakter heel belangrijk." Dan volgt er een opsomming van goede karaktereigenschappen: "Geen verkeersovertredingen, een goed gevoel voor humor, behulpzaam ook wel... Geen seks voor het huwelijk" Nu protesteer ik. "Wat heeft dat er nou weer mee te maken?" Voor ik kan beginnen over de tijd waarin wij leven en over hoe het dan eigenlijk zit met Bill Clinton, verontschuldigt hij zich en verbetert hij: "Geen Monica- praktijken in ieder geval." Goed. Daar kan ik inkomen. "En waarom kom ik in het speciaal in aanmerking?" Hij bloost. Hij plukt aan zijn wijsvinger en dan "PLOEF" is hij ineens verdwenen. Ik knipper verbaasd met m'n ogen. Het FA-geurtje hangt nog fris in m'n neus, maar van de geest is geen spoor meer te bekennen. Dan komt er een kaboutertje z'n deur uit. "Stommerd!" Het pijpje in zijn hand schudt heftig heen en weer als hij praat. "Als je één ding niet moet doen, is het een geest vragen waarom hij jou nou heeft uitgekozen." As vliegt door de lucht. Ik hoop dat de vloerbedekking geen vlam vat. "O." zeg ik. De kabouter doet achter zich de deur voorzichtig dicht. Hij pakt een sleuteltje uit zijn zak en draait de deur op slot. Het gaat verbazend goed op in de plint. Ik had het daar nog nooit zien zitten. Wanneer de kabouter er zeker van is dat niemand in zijn huisje kan, komt hij op zijn korte beentjes aangelopen en klimt hij op mijn bed. Als hij eindelijk op mijn knie zit en zijn pijpje opnieuw heeft gestopt, is hij klaar om eens een goed gesprek met me te beginnen. "Een beetje voorlichting is hier wel op zijn plaats" begint hij. Na een lange uiteenzetting over etiquette, drukt hij me een foldertje in de hand. "Zo," zegt hij. Maar er volgt niets meer op. Een tijd lang is het stil. We zijn beiden verzonken in eigen gedachten. "Wat had je willen wensen?" verbreekt de kabouter dan de stilte. Hij kijkt me nieuwsgierig aan. Een beetje overvallen kijk ik terug. Mijn gedachten vliegen langs al het onrecht in de wereld. Honger, pijn, ellende... En ondertussen dwalen mijn ogen van mijn klerenkast naar mijn bankafschriftenboekje. "Nou dat weet ik niet hoor..." zeg ik dan en ik voeg haastig toe: "Daar had ik even goed over na moeten denken." De kabouter schudt zijn wijze hoofdje. Het witte baardje danst op en neer. Dan laat hij zich van mijn knie naar beneden zakken en klimt weer van mijn bed. Hij wenst me een goede nacht. Ik knik en doe het licht uit. Een lange tijd lig ik nog wakker. Ik zit rechtop in mijn bed en kijk naar m'n nagels. Ze zijn lang. En dat is zeldzaam. Ze hebben een wit randje en als ik m'n hand omdraai kan ik van m'n duimen al een stukje nagel zien. Het is laat. Ik moet gaan slapen. Goed, in ieder geval ga ik nu het licht uitdoen. Ik wil al uit m'n bed stappen als mijn voet in de lucht blijft hangen. Ik stop hem terug onder de deken en concentreer me op het lichtknopje, dat naar boven staat en het licht aanhoudt. Ik concentreer me en visualiseer een handje. Het heeft afgekloven nagels, want het komt uit mijn onderbewustzijn, maar verder is hij wel okay. Ik visualiseer een handje en concentreer me op het knopje. Mijn gevisualiseerde handje zweeft dan langzaam en met enige arrogantie naar het knopje aan de andere kant van de kamer. Het steekt haar nagelloze gevisualiseerde vingertje uit en nadert, nadert, nadert de knop. Dan drukt de vinger. M'n ogen vallen bijna uit hun kassen. Ik richt al m'n energie op het knopje. In m'n hoofd duw ik, duw ik... Dan geef ik het op. Ik sla enigszins geïrriteerd de deken van me af. Ik stap uit bed, stamp lichterlijk door de kamer en druk het licht uit. Beginnen met een glaasje water. Dat staat in elk new-age boekje. Op de tast schuifel ik terug naar m'n bed en stoot m'n teen. Ik doe de radio uit en rol m'n bed in. De deken is koud. Vooral rond m'n voeten. In het donker probeer ik mijn hand te ontwaren. Ik zie geen aura. Dan begin ik driftig aan mijn duimnagel te pulken. Even later bijt ik hem eraf. Met een voldane glimlach val ik in slaap. En de wind waait buiten. Een koude wind; het wordt echt herfst. En door een kier in mijn tuimelraam waait ze naar binnen, door mijn kamer, wervelt even rond een tafelpoot en komt dan aan mijn voeten liggen. "Even maar hoor" zegt ze en ik voel de kou door de deken heen. Een rilling loopt over mijn rug omhoog en zet onderweg alle haartjes overeind. "Ja, is goed." zeg ik. "Even." De wind glimlacht. "Even uitblazen". Heel even is het stil. Dan is er een zacht gegrinnik. "Vat je hem?" zegt ze "Uitblazen." Ze vindt het erg grappig. Rolt gierend heen en weer. De kou trekt verder de deken in. De deur klappert. "Je hebt toch geen last van me, he?" vraagt ze. En aangezien ze maar één antwoord verwacht, antwoord ik keurig: "Nee. Nee hoor..." Ik wrijf m'n voeten over elkaar. M'n tenen tintelen een beetje. "Ja weet je?" vervolgt de wind, "Ik ben niet zo geliefd. Als de herfst komt en ik ga altijd met hem mee... Is een lange tocht, weet je wel?" Ze laat een stilte vallen. Dan herhaalt ze, langzaam en articulerend: "Een lange tocht?" Hoopvol kijkt ze naar mij. Ik trek een scheve grijns. "Ja, tocht" "Mensen kijken je er altijd op aan. Terwijl je ook maar gewoon een natuurelement bent. Bedoel, ik doe toch ook gewoon mijn werk?" "Ja, net als de deurwaarder" en ik mompel er nog vaag een opsomming achteraan, die eindigt met de belastinginspecteur. "Nou, dat bedoel ik" zegt ze. Daar was ik al bang voor. Ik knik. De wind zucht en even is het weer stil. Ik voel mijn voeten bijna niet meer. Dan ineens vraagt ze: "Hoe lang lig ik hier al?" Ik kijk op m'n wekker, heb werkelijk geen idee. "Al meer dan 5 minuten" beantwoord ze haar eigen vraag. "Ik moet maar eens verder," zegt ze, terwijl ze opstaat, "anders verlies je je status van wind." "Als je te lang blijft liggen" voegt ze nog toe. Ik snap het. Ik knik keurig. Ik glimlach. Dan is ze het raam weer uit. Ik huiver even. Langzaam worden mijn voeten weer warm. Voor alle zekerheid stap ik uit mijn bed en duw het raam dicht. Dan kruip ik onder de deken. Ik hoor de wind buiten gieren. Ik trek de deken nog wat verder over me heen en val dan in een diepe slaap. Het was 3 voor half 11 en ineens sloeg de vermoeidheid toe. En de vermoeidheid - in een blauwe overal met in het borstzakje een loper en in de hamerzak een koevoet - keek me triomfantelijk aan. "Je had niks gemerkt, hè?" Ik wreef over mijn achterhoofd en voelde het kloppen. "Waar was dat goed voor?" De vermoeidheid krabte even aan zijn hoofd. "Het schijnt zo te horen..." zegt hij, "de vermoeidheid slaat altijd toe" Ik knikte begrijpend, maar merkte wel op dat hij dat de volgende keer met iets minder zwaar materieel moest proberen. "Hm. Dus die rubberen hamer was toch te hard?" Ik vond van wel. "Tja," zei de vermoeidheid, "dat ligt toch een beetje moeilijk." Ik trok m'n wenkbrauwen op. "Hoezo? Waarom?" De vermoeidheid kuchte even. "Nou," begon hij, "eerst gebruikte ik een moker" Ik knipperde even met mijn ogen. "Een moker." herhaalde ik. "Ja," vertelde hij, "toen had ik ze gelijk onder zeil. Daar kon ik inkomen. "Maar?" "Maar toen vertelden ze me ineens dat dat de bedoeling niet was", vervolgde hij, enigszins ontsteld. "Wanneer de vermoeidheid toeslaat," legde hij uit, "val je nog niet in slaap, maar voel je je ineens heel zwaar enzo" Ik knikte. "En dan val je in slaap." "Inderdaad, dán pas." Hij nam me even op. Ik zat met een stevige hoofdpijn rechtop in bed. "Maar dit was dus te hard", constateerde hij. Ja, dit was te hard. Ik voelde onder de hoofdhuid al een zwelling ontstaan. "Dit is te hard." beaamde ik. Toen vroeg de vermoeidheid om alternatieven. Slaapliedjes en schapen werden gelijk van de hand gewezen, maar het idee van een free-lance Klaas Vaak daarentegen, stond hem wel aan. "Een free-lance Klaas Vaak." herhaalde hij voor zichzelf. Ja, dat was wel een idee. Hij bedankte me, pakte zijn rubber hamer op en gaf me een hand. "Het was me een waar genoegen." zei hij En met de woorden "Voorlopig moet het maar even op de oude manier", gaf hij me een tweede dreun, waarna ik wegzakte in zoete sluimeringen. (c)opyright 1999 by Sanne