"Reisverslag (deel 1 t/m 7)" By: fledder Site: Homepage We zitten in Bayonne, Zuid-Frankrijk. Tot dusver was de enige uitdaging het vinden van de juiste trein als we moesten overstappen. Dat is dan ook meteen mis gegaan: in Parijs konden we met gemak het station aan de andere kant van de stad vinden en ook het perron was geen probleem, we waren alleen in het verkeerde treindeel gaan zitten. Gelukkig merkte Leen al snel dat we vrolijk op weg waren naar de verkeerde kant van Frankrijk en zijn we overgestapt op een trein die wél de goede kant op ging. Hierdoor hebben we echter wel de aansluiting met het treintje naar de pyreneen, dat vandaag maar drie keer rijdt, gemist. Vandaar dat we nu zo'n vier uur in Bayonne door moeten brengen. Tijd genoeg dus om mijn eerste verslagje te schrijven, hier in het cybernet cafe waar ze om mij een plezier te doen het toetsenbord door elkaar hebben gegooid. Naast me staan onze twee enorme reistassen. Omdat ik zes weken lang alles wat ik bij me heb op mijn rug zal moeten mee sjouwen, konden alleen de echt onmisbare dingen mee. Dat betekende consessies doen. Zo heb ik wel een korte broek en een mouwloos t-shirt bij me, maar liggen mijn scheermesjes nog in de badkamer. Dat terwijl ik en vele meiden met mij normaal niet zomaar met ongeschoren benen in een korte broek stap. Scheerspul meenemen betekent nu echter een verhoogde kans op een hernia en met een hernia lopen lijkt me lastiger dan met stoppels onder je armen. Ook mijn dreadlocks hebben het moeten ontgelden. Stond ik afgelopen woensdag nog met een een grote bos haar in de krant, de donderdag erna lagen ze bij de kapper op de grond. Met pijn in mijn hart zag ik hoe meer dan negen uur aan werk binnen een kwartier gereduceerd was tot stompjes van een paar centimeter. Maar het kon niet anders. Zaden, pluisjes en vliegjes zouden er in blijven hangen en voor luizen en ander ongedierte was het een heerlijk warm en beschut plekje om eens flink in voor te planten. De gedachte aan de uren die ik bezig zou zijn met het verwijderen van Spaanse kakkerlakken en maden trok mij snel over de streep. Bovendien is mijn tas nu een kam en een hele pot wax lichter en scheelt het beenruimte in de trein. In Nederland lijken mensen al niet graag naast me te gaan zitten, maar in Frankrijk was het nog erger. Ondanks het feit dat we vaste plaatsen hadden, wist de jongen naast wie ik moest zitten niet hoe snel hij weg moest komen. Ook de jongen die schuin tegenover mij zat, bleef hardnekkig uit het raampje staren terwijl een of andere griezelige gozer vanachter de glazen deur van het compartiment de hele tijd zat te gebaren en zijn gouden tanden naar me bloot lachtte. Zou het mijn nieuwe kapsel zijn, of gewoon slechte adem? Nog geen dag onderweg en al meteen het hele reisschema in de war en sjans met waarschijnlijk de enige lelijke fransoos in heel Parijs. Naja, je weet wat ze zeggen: een goed begin is het halve werk. "Reisverslag (deel 2) Bergen op en dalen in" By: fledder Al meer dan een week aan het lopen door het Spaanse landschap, we zitten nu in de buurt van Santa Domingo. Leen krijgt hier wat zijn leeftijd betreft het ene compliment na het andere. Als hij in een gesprek, bijvoorbeeld met een van de medepelgrims die wij ´s avonds in de herberg ontmoeten, laat vallen dat hij al 48 is, geloven ze hem vaak maar nauwelijks. Nou moet ik zeggen dat hij er met zijn spillebeentjes en roodverbrande gezicht ook niet echt uit ziet als iemand van al bijna 49. Ook kleedt hij zich best ´vlot´, zeker voor Spaanse begrippen: niet te netjes en felle kleuren. Iets wat je niet vaak ziet bij iemand van rond de 50. Het gevolg is dat men ons vaak niet aan ziet voor vader en dochter, maar eerder voor vrienden. Er is ons zelfs een keer gevraagd of wij broer en zus waren! Leen doet alsof hem dit niets kan schelen en ik vind het wel grappig, al hoop ik wel dat mensen geen andere dingen gaan denken. Zo begon de Vlaamse beheerder van een van de herbergen al dat er ´ook al eens een stelletje was geweest dat de voettocht als huwelijksreis had gemaakt´. ´Ook´, meneer? U denkt toch hopelijk niet dat wij ´ook´ een stelletje zijn? Of erger nog, getrouwd? Misschien is mijn smaak voor jongens een beetje apart, maar mijn vader is toch echt mijn type niet. Als je dan toch zoiets stoms gaat doen als 800 kilometer met je vader door Spanje lopen, moet je natuurlijk wel goed oefenen. En natuurlijk heb ik dat niet gedaan, waardoor ik nu na 20 kilometer wat moeilijker vooruit kom en aan het eind van de dag steeds weer nieuwe blaren op mijn blaren ontdek. Gelukkig hoef ik niet alle schuld voor de verschillende pijnen op mij te nemen, want voor sommige dingen had ik simpelweg niet kunnen oefenen. Zo traint een rondje Giessenburg, hoe vaak je het ook loopt, je niet echt voor de tientallen kilometers over de smalle en steile bergpaadjes die ik tot nu toe heb weten te overwinnen. In Nederland ontwijk je hondedrollen, hier ontwijk je kuilen en loszittende stenen in de hoop dat je enkels het niet begeven. Iets waar mijn arme voeten absoluut niet aan gewend waren. En dan heb ik het nog niet eens over de temperatuur. Op de zeldzame momenten dat de zon zich in Nederland laat ziet, vliegt iedereen juichend het zwembad in en de terrasjes op, want pfoe wat is het lekker warm. Hier is het ook warmer dan 20 graden, maar mij hoor je niet meer juichen. Als je met acht kilo bagage op je rug door de open korenvelden moet lopen in de brandende zon, zonder schaduw, ben je blij met ieder wolkje. Oefenen op lopen in temperaturen van rond de 36 graden, want zo warm wordt het hier, heb ik thuis niet kunnen doen. Als ik Santiago dus niet haal is dat niet mijn schuld, maar de schuld van plat en koud Nederland. Het was overigens nog spannend of ik deze week nog wel een reisverslag had kunnen schrijven, want het leek er op dat de reis vervroegd tot een einde zou komen. Mijn blessures zijn welliswaar klein en reageren prima op rust en een lekker zalfje, maar Leen had na de eerste dag al meer serieuze problemen. Een spier in zijn linkerbeen, waarvan hij niet wist dat hij die had, deed bij de afdalingen veel pijn. Aan het eind van de dag bleek zijn enkel ongeveer twee keer zo dik te zijn als normaal en de dag erna had hij er ook last van als hij een berg op moest. Toen hij vervolgens ook op de vlakke stukken mank begon te lopen, ging ik me zorgen maken: we zouden toch niet nu al moeten stoppen? Om zekerheid te krijgen heb ik hem in Pamplona naar het ziekenhuis gesleept. De dokter hoorde het verhaal aan en moest hartelijk lachen, dat kreeg je er nou van als je als Nederlander over bergen ging struinen. Het was niet ernstig en als we rustig aan zouden doen was er niets aan de hand. Inmiddels heeft Leen ook last van dezelfde spier in zijn andere been gekregen en komen we niet echt snel meer vooruit, maar we vertrouwen maar op het kundig oordeel van de dokter. We gaan dus door! met dank aan Andres Fernandes van ´La Voz del Oja-Tiron´. "Reisverslag (deel 3) De moderne pelgrim" By: fledder Als je zes weken door een ander land loopt, leer je de cultuur beter kennen dan wanneer je drie weken in een hotel of aan het strand zit. Ik ontmoet Spanjaarden, reis met Spanjaarden en om het helemaal echt te maken heb ik een echt Spaans gebruik, de siësta, overgenomen. Het Spanje dat ik tot nu toe heb meegemaakt is een mengeling van oud en nieuw. Over de smalle straatjes, tussen de vervallen huizen en de middeleeuwse kerken door scheuren kinderen in Southpark en Pokémon t-shirts rond op de aluminium stepjes waar je bij ons ook door omver gereden wordt. De ene dag haal je een vers stokbrood bij het enige winkeltje dat in het dorp te vinden is, de volgende dag dwaal je door een gigantische supermarkt op zoek naar de broodafdeling. In de winkels en op straat zie je zowel kleren die in heel Europa in de mode blijken te zijn, als kleren die ze volgens mij 100 jaar geleden ook al droegen. Zo nu en dan rinkelt er wat op straat, waarop jong en oud naar broekzak of handtas grijpt, want ook hier is de gsm-rage tot iedere bevolkingslaag doorgedrongen. Dit is zelfs het geval in de pelgrimage. In de refugio´s struikel je niet alleen meer over rugzakken, schoenen en wandelstokken, maar tegenwoordig ook over de snoeren van gsm-opladers. Vroeger betekende het zien van een stad rust en vers drinkwater voor de vermoeide pelgrim, nu betekent het een beter bereik. Vervolgens worden ze op de meest vervelende momenten gebeld door het thuisfront om te horen hoeveel blaren er vandaag bij zijn gekomen. en als ze aan de andere kant van het land zitten MOET JE NATUURLIJK WEL HARD PRATEN, want anders verstaan ze je niet. Erg vervelend als je net je siësta aan het oefenen bent. Ook andere aspecten uit het leven van een pelgrim zijn vast veel aangenamer als vroeger. Een kleine beschrijving van de algemene gang van zaken tijdens een dagje bedevaart: half zes, het wekkertje gaat af. Niet dat het nodig is, want ik was een half uur eerder al wakker geworden van de wekkertjes van de vroegere vogels. Snel inpakken, tanden poetsen en een plens water in het gezicht. Uitgebreid toileteren heeft geen zin, na een half uur lopen loop je óf in ieder hoekje te zweten óf ben je compleet nat geregend. Om zes uur sta ik dan klaar om te vertrekken. Na anderhalf uur lopen komen we meestal al bij het eerste dorpje aan, waar alles helaas nog gesloten en uitgestorven is. Dus wandelen we vrolijk door naar dorpje nummer 2, waar we kunnen ontbijten. Na een koffie voor Leen, een cola voor mij en eventueel nog een broodje of een koek kunnen we met gevulde maag de reis voortzetten. Het landschap is iedere dag weer anders, de ene dag loop je langs akkers en weilanden, de andere dag loop je door het bos en de dag erna hele stukken langs de snelweg of door een stad heen. De ene dag gaat het op, de andere dag neer en een derde dag blijft het plat. (voor Spaanse begrippen) Afhankelijkheid van behoefte aan eten en drinken stoppen we onderweg nog een of twee keer. Afhankelijk van de afstand, de temperatuur en blessures komen we dan tussen twaalf en twee uur op de plaats van bestemming aan. Stempel halen, bed uitzoeken en op zoek naar de douche, om al het zweet, vuil en de vermoeidheid van je af te kunnen spoelen. Na een flinke siësta het dorpje in om wat te drinken en boodschappen te doen. Vaak is er in de refugio een keuken, maar veel restaurantjes in de omgeving bieden zogenaamde ´pelgrimmenu´s´aan: een drie gangen diner voor weinig. Soberheid en lijden is wat eten betreft ver te zoeken bij ons. Om een uur of half tien dan toch echt richting slaapzaal, want morgen moeten we weer lopen en mijn voeten kunnen de rust wel gebruiken. Het is erg leuk om als je aankomt al de andere lopers weer te ontmoeten of binnen te zien komen druppelen. Een aantal van hen loopt ongeveer dezelfde afstanden als wij, zodat er een vast groepje van bekende gezichten gevormd is. Dan praat ik eens met de een of eten we in hetzelfde restaurant als de ander, best gezellig. Op die manier blijf je ook op de hoogte van wat er zich binnen het groepje afspeelt en zijn we erachter gekomen dat het er niet altijd even katholiek aan toe gaat. De Fransoos die altijd met iedereen aan het kletsen was en mijzo aardig leek, blijkt overal een zielig verhaal op te hangen over het feit dat hij zogenaamd geen geld heeft. Zo ritselt hij de ene na de andere gratis maaltijd bij elkaar en betaalt hij de refugio´s niet, tot woede van eerdere slachtoffers uit de groep. Liefdes bloeien op, om na hele drama´s weer af te sterven. De dag erna zie je hem en haar verslagen kijken als de ander in de buurt is, om vervolgens alweer diep in de ogen van een ander te staren. Bij een ander stel leek het perfect te zijn, tot ik via via hoorde dat beiden thuis een ander hebben zitten wachten. Zo volgens Leen en ik van een afstandje de laatste ontwikkelingen, die we tijdens het lopen, desnoods met codenamen, bespreken. "Zeg, heb jij mevrouw Tuttebol gisteren nog gezien?" "Ja gut, die liep weer enorm te pruilen. Dat gaat vast niet lang goed." Goede Tijden, Slechte Tijden is er niets bij! "Reisverslag (deel 4) Ruzie" By: fledder Dan zit je zes jaar lang op school, leer je twee en een halve vreemde taal te spreken en dan ga je op vakantie naar een land waar de mensen tot nu toe hebben geweigerd ook maar een woordje buitenlands te leren. Heel langzaam begint hier het besef door te dringen dat het misschien wel eens handig kan zijn om Engels te kunnen spreken, maar voor mij is dat nu te laat. Men spreekt Spaans, soms Catalaans, maar zelfs in de meeste internetcafés kun je niet met Engels terecht en Spaans zat helaas niet in mijn vakkenpaket. Dus daar stond ik dan in een café met het geld voor de neus van de barman te wapperen, omdat ik vergeten was aan Leen te vragen hoe je in het Spaans zegt dat je wilt betalen. Zo zijn er al een aantal situaties geweest waarin ik letterlijk met een mond vol tanden stond en me behoorlijk ongemakkelijk voelde. Op dat soort momenten had ik er spijt van dat ik geen Spaans geleerd had. Gelukkig zijn er wel bepaalde woorden die erg lijken op Engelse of Franse woorden, zodat ik de betekenis min of meer kan gokken. Of, denk te kunnen gokken, want soms zit ik er behoorlijk naast. Zo betekende ´uso exclusivo bomberos´ niet wat ik dacht dat het betekende. Het stond op een bord op een groot kantoorgebouw en na het horen van al die verhalen over bomaanslagen van de ETA leek het mij niet eens zo´n heel slecht idee om een speciale plek te maken waar je je bommen mag plaatsen. Zo beperk je de schade, vallen er geen gewonden en krijgen ze toch de kans om hun boodschap over te brengen. Maar ´bomberos´ bleek gewoon de brandweer te zijn. Ondertussen ben ik hier al zo´n vier weken en heb ik al wel wat woordjes en zinnetjes geleerd. Het zijn dan vooral hele belangrijke dingen, zoals ´waar is het toilet´, ´ik wil een cola´ en ´nee, ik ben niet zijn vriendin maar zijn dochter!´ Voorlopig zal ik echter voor de ingewikkelde dingen afhankelijk blijven van Leen z´n woordenschat. Ik had van de redactie van de Gorcumse Courant het verzoek gekregen om maar vooral te vertellen over de ruzies tussen Leen en mij. Wel begrijpelijk, het is voor jullie natuurlijk veel leuker om te lezen dat we na een flinke scheldpartij de herberg uit zijn getrapt, de strijd buiten hebben voortgezet en ik Leen vervolgens kreupel in de berm achter heb gelaten. Wordt vervolgd. Maar helaas, we hebben nog geen ruzie gehad. Zelfs niet een heel kleintje. Natuurlijk zijn we allebei al wel eens sjagareinig geweest, wat ook niet zo vreemd is als je langs een ontzettend saaie weg hebt moeten lopen, of je nauwelijks geslapen hebt vanwege het snurkconcert van de nacht ervoor. Logisch dat je dan even in een niet al te beste stemming bent. Maar omdat wij al 18 jaar met elkaar opgescheept zitten, zijn we wel bekend met elkaars nukkige buien. Als ik een keer mijn dag niet heb, merkt Leen dat snel genoeg en doet hij wat hij moet doen: hij laat me met rust tot het voorbij is. Als Leen weer eens niet te genieten is ga ik gewoon wat sneller lopen zodat hij me niet meer bij kan houden. Zo zitten we niet voortdurend op elkaars lip en is hij na aankomst zo moe dat hij lekker rustig blijft. Ook daarna gaan we beiden onze eigen gang, Leen loopt wat rond en praat met mensen, terwijl ik wat schrijf of slaap. Op een terasje ontmoeten we elkaar dan weer om gezamelijk wat te drinken en te beslissen wat en waar we gaan eten. Er zijn wel momenten geweest waarop ik boos op Leen was of verbaal een beetje uit mijn slof geschoten ben en dat geldt andersom ook, maar een echte ruzie vind ik het niet waard. Ten eerste omdat ik weet dat de boosheid na een kwartiertje wel weer weg is, ten tweede omdat we nog drie weken met elkaar op moeten trekken en een ruzie om niets het ook voor de dagen die nog voor ons liggen zou verpesten. Daar komt bij dat Leen nog altijd kreupen van zichzelf is en een vechtpartij daar dus niet veel meer aan toe kan voegen. Dus het beste is om niet moeilijk te doen en dat heeft tot nu toe prima gewerkt. Ik vraag me af of het even lang goed was gegaan als ik hier met een vriend of vriendin was geweest. Ik ben al veel gevallen tegen gekomen waarbij dat niet het geval was, met alle GTST-gevolgen van dien. Inmiddels zijn we in een andere groep pelgrims terecht gekomen. Gebonden door werk, geld of geboekte terugreizen werden onze oude reisgenoten gedwongen om grotere afstanden te gaan lopen, terwijl wij kunnen volstaan met zo´n vijf of zes uur lopen per dag. Veel Spaanse lopers wilden op 25 juli in Santiago aankomen, omdat het er dan groot feest is in verband met de ´naamdag´ van sint Jacobus, de heilige waar deze hele route om draait. Ook zij moesten dus gaan versnellen wilden ze op tijd arriveren. Hierdoor zijn we terecht gekomen tussen wat meer jongeren en andere mensen die het ook wat rustiger aan kunnen en willen doen. Ik vind het niet zo erg, al die problemen en intriges van de vorige groep begonnen op de lange duur een beetje te vervelen. Een beperkt aantal loopuren per dag is nu ook bijna noodzakelijk geworden als je zeker wilt zijn van een slaapplaats in de refugio. Het aantal pelgrims groeit met de dag en zal blijven groeien tot zo´n 100 kilometer voor Santiago, omdat dat de afstand is die je gelopen moet hebben om je ´pelgrimsdiploma´ te krijgen. Veel Spanjaarden beginnen dus pas in Leon of erna en als je dan pas om drie uur in de plaats van bestemming aan komt is de kans groot dat alles al vol zit. Dan is het veel leuker om al om twaalf uur aan te komen en vanuit het raam te kijken naar de reacties van de natgeregende pelgrims die bij aankomst begroet worden door het bordje met ´completo!´ "Reisverslag (deel 5) Volg de pijl" By: fledder Stel je ziet in en Nederland een of andere mafkees m/v met een staf, een grote hoed en een gigantische rugzak een zooi gele pijlen volgen. Dan denk je toch al snel, ´wat een mafkees´. Hier in Spanje lopen er op dit moment op die manier honderden mensen rond en wat de mensen precies van ons denken weet ik niet, maar ze behandelen ons in ieder geval niet als mafkezen. Een pelgrim heeft hier een bijzondere status. In zo´n beetje iedere refugio waar we tot nu toe terecht zijn gekomen zijn we gastvrij onthaald, de ene keer weliswaar wat vriendelijker dan de andere keer, maar in ieder geval vriendelijker dan een andere buitenlander kan verwachten. ´Pelgrims´ die per auto reizen en andere toeristen zijn in de refugio´s absoluut niet welkom en zullen voor een bed en een douche naar een hotel moeten gaan, waar ze het tienvoudige betalen. Ook op straat worden we met enige regelmaat vriendelijk gegroet, aangemoedigd of zelfs even gevraagd waar we vandaan komen en of alles goed gaat. Zonder dat we er om vragen wijst men ons de weg, of we nou fout liepen of niet. Van anderen hebben we gehoord dat een lift krijgen bij zware regen of zere spieren ook geen probleem was. Onderweg kunnen we de gele pijlen volgen die her en der op straten en muren zijn geschilderd. alsof dat nog niet genoeg is heeft men op de meest onzinnige plaatsen dure paaltjes en bordjes geplaatst, om nog maar eens duidelijk te maken dat we op weg zijn naar Santiago, met ernaast nog een ander bord dat vermeldt dat de subsidie voor het paaltje of bordje afkomtig is uit een of ander cultureel geldpotje van de EU. Vervolgens steekt de stad zelf ook nog eens geld in het verbouwen of uitbreiden van de plaatselijke refugio, om de jaarlijkse toename van het aantal pelgrims (dit jaar zo´n 20% ten opzichte van vorig jaar) bij te kunnen houden. En dat allemaal voor een stelletje mafkezen. Inmiddels zijn we in een andere groep pelgrims terecht gekomen. Gebonden door werk, geld of geboekte terugreizen werden onze oude reisgenoten gedwongen om grotere afstanden te gaan lopen, terwijl wij kunnen volstaan met zo´n vijf of zes uur lopen per dag. Ik vind het niet zo erg, al die problemen en intriges van de vorige groep begonnen op de lange duur een beetje te vervelen. Een beperkt aantal loopuren per dag is voor ons bijna noodzakelijk geworden als we zeker willen zijn van een slaapplaats in de refugio. Het aantal pelgrims groeit met de dag en zal blijven groeien tot zo´n 100 kilometer voor Santiago, omdat dat de afstand is die je gelopen moet hebben om je ´pelgrimsdiploma´ te krijgen. Veel Spanjaarden beginnen dus pas in Leon of erna en als je dan pas om drie uur in de plaats van bestemming aan komt is de kans groot dat alles al vol zit. Dan is het veel leuker om al om twaalf uur aan te komen en vanuit het raam te kijken naar de reacties van de natgeregende pelgrims die bij aankomst begroet worden door het bordje met ´completo!´ Nu zijn we terecht gekomen tussen wat meer jongeren en andere mensen die het ook wat rustiger aan kunnen en willen doen. Het aantal verschillende nationaliteiten dat we tot nu toe zijn tegen gekomen staat op 22. Verrassend genoeg hebben we al meer Amerikanen dan Nederlanders ontmoet, Spanje blijkt bij hen erg in trek, niet alleen om in te lopen, maar ook om een tijdje in te wonen of te werken. Een eerste ontmoeting begint bijna altijd met dezelfde vragen: waar zijn jullie begonnen? Wanneer hopen jullie aan te komen? Waar komen jullie vandaan? Uit Nederland. Ah, van de euthanasiewet, wist een Frans meisje. Ah, van het bier, wist een Spaanse man. En jij? Duitsland. Ah, van de muur, wisten wij. En voor je het weet hoor je dan van een voormalig Oost-Duitse hoe het voor haar was om de muur te zien vallen. "Reisverslag (deel 6) Feest" By: fledder ´Even wat drinken´ is in Spanje een niet geheel ongevaarlijke bezigheid, zo heb ik ondervonden. Van buiten zien al die restaurantjes en cafe´s er misschien gezellig en vrij veilig uit, maar schijn kan bedriegen. Bij binnenkomst moet je uitkijken dat je niet struikelt over het wandelend vloerkleedje, dat bij nader inspectie een hond blijkt te zijn. Veel restauranthouders zijn in het bezit van vooral kleine keffers, die vrij rond mogen hobbelen. Zo nu en dan duiken ze even de keuken binnen, om even later met een halve kip of een ander kliekje weer naar buiten komen, dat ze dan ook ongegeneerd voor je neus op gaan zitten eten. Als de entree echter overleeft is, kan worden begonnen aan de niet minder riskante tocht richting de bar. Op de grond heeft zich namelijk in de loop van de dag een tapijt van rotzooi gevormd: tandenstokers, lege suikerzakjes, pindadoppen en al het andere dat niet meer van dienst is, wordt door de mensen op de grond gegooid. Zelfs als er een asbak binnen handbereik staat, belandt de sigarettenpeuk alsnog op de vloer. Dus een misstap en je glijdt weg over de krakende massa. Tenslotte is het raadzaam om bij sommige producten voor consumptie even de houdbaarheidsdatum te controleren, zeker in de wat kleinere gehuchten waar de bevoorrading wat minder regelmatig is. De Fanta die ik besteld had, leek mij al wat bleekjes, maar het was toeval dat ik naar de kleine lettertjes op het flesje keek. Misschien vond de serveerster dat ik moeilijk deed toen ik ik om een nieuwe vroeg, maar twee maanden vind ik iets te riskant. Al dagen zaten we in spanning, maar nu was het dan eindelijk zover: 25 juli, de dag van Santiago, was aangebroken. Met wat vrolijker gezichtjes en in een wat hoger tempo pakten wij om zes uur ´s ochtends onze spullen en gingen wij op pad, want aan het eind van de wandeltocht zou ons een feestje te wachten staan. Op verschillende plaatsen op de route kondigden grote posters de festiviteiten van de verschillende dorpen aan en ook van het dorp waar wij die dag zouden eindigen hing er een. Heel erg veel stond er niet op het programma, maar daar maakten we ons niet druk om. In het dorp aangekomen bleek het toch wat kleiner te zijn dan we verwacht hadden en waren de straten zo verlaten als op een zondagmiddag. Maar goed, het was dan ook pas half elf en men maakte vast van de gelegenheid gebruik om eens lekker uit te slapen. Dus besloten we eerst wat boodschappen te doen en kaarten te kopen. Dat was makkelijker gezegd dan gedaan, want op een kleine supermarkt na was alles dicht. Alle winkels bleven nog de hele dag gesloten en ´s middags zouden de meeste cafe´s ook dicht gaan vanwege de grote feestdag. Gelukkig ging de Refugio wel gewoon op tijd open en na ons ingeschreven te hebben spoedden we ons terug naar het dorp, want daar zou het eerste evenement, de processie (duur woord voor een katholieke optocht) plaatsvinden. Met het vermoeden dat het zich rond de kerk zou afspelen liepen we naar het kleine gebouw, toch wel enigszins verwonderd dat de straten nog altijd leeg waren. Bij de kerk was geen enkel teken van optocht te zien en na een kwartier het dorp rond gelopen te hebben, hadden we nog altijd geen processie gevonden. In een van de cafe´s achter een biertje gekropen en zo nu en dan naar buiten gekeken, maar de enigen die langskwamen waren pelgrims die naar iets op zoek leken. Teleurgesteld gingen we terug naar de Refugio, waar inmiddels alle bedden bezet waren en al het ware water opgedouched was. Voor ´s avonds stond een bandje op het programma, dat volgens de poster om 10 uur zou beginnen en dus om elf uur de eerste noten zou laten horen, want zo gaat dat met bandjes. Vette pech voor ons pelgrims, want de refugio sloot eveneens om elf uur, waardoor wij van dit vermoedelijke hoogtepunt van de dag niets mee zouden kunnen maken. Om half twaalf nog even bij het open raam geluisterd, maar in het dorp heerste een doodse stilte, dus ik betwijfel of de band nog is op komen dagen. Dat was nou 25 juli in Spanje, een daag waarop niets gebeurde en niemand wat vierde, maar men het wel de moeite waard vond om alle winkels te sluiten. Het deed mij meer denken aan een verlengde siesta dan aan een feestdag. Geef mij dan maar de zomerfeesten. De rest dan de dag hebben we dus maar doorgebracht zoals we alle andere dagen doorbrengen, met wat eten, wat slapen en wat schrijven in de dagboeken. Meer valt er vaak niet te doen in die kleine dorpjes. Misschien klinkt dit voor sommigen als een ideale vakantie, maar mij is het al een tijdje aan het vervelen. Als je zo vroeg op staat, duurt een dag erg lang, soms te lang. Als we dan ook nog eens een saaie wandeltocht achter de rug hadden, waren er momenten dat ik het hele pelgrimsgebeuren meer dan zat was. Het heeft ook al een tijdje zijn glans verloren, eerst leek het bijzonder om dit te doen, maar nu voel ik me meer een onderdeeltje van de massa. Jan en Alleman lijkt hier te lopen: bejaarden, kinderen, hele schoolklassen, damesclubjes en sommigen dan ook nog met een instelling en een motivatie die ik absoluut niet bij een pelgrim vind passen. Dus dan liep ik over een of ander stom, plat weggetje en vroeg ik me serieus af waar ik mee bezig was. Waarom loop ik hier, terwijl ik thuis... En dan kwam het lijstje van de dingen die ik gemist had, zoals mijn diploma-uitreiking, de feesten van geslaagde klasgenoten en de verjaardagen van vrienden. Thuis zou ik kunnen lezen, terwijl ik hier iedere refugio af moet zoeken naar achtergelaten leesvoer in een taal die ik begrijp. In Nederland zit mijn vriend, voor wie ik nu eindelijk meer tijd zou hebben, als ik niet zo nodig in Spanje moest gaan lopen. Ik zou op dit moment op mijn kamer naar goede muziek kunnen luisteren, in plaats van naar de dweilmuziek die ze hier op hebben staan. In dat soort buien ga je aftellen: het aantal kilometers, het aantal loopdagen, het aantal dagen voor je weer thuis bent. Maar in al die sombere dagen heb ik nooit aan opgeven gedacht, stoppen was nooit een optie. En het is maar goed dat we zijn door gegaan, want na dagen van verveling kwam dan plotseling weer een dag met een afwisselende route, een mooie refugio en vriendelijke mensen. Dat maakt het dan weer helemaal de moeite waard. Ondertussen zijn we begonnen aan de laatste loodjes. Sterker nog, tegen de tijd dat jullie dit lezen, zitten wij, als het goed is, al lang en breed in Santiago. Dan kunnen we ons eigen feestje vieren. "Reisverslag (deel 7) Afgelopen" By: fledder Daar zit ik dan, thuis achter mijn eigen computer. een ervaring rijker, een t-shirt en twee onderbroeken armer: vergeten in een van de refugio's. Achtendertig dagen hebben we erover gedaan om de 775 kilometer van de pyreneen naar Santiago de Compostela te lopen, een afstand waar we met de auto misschien een of twee dagen over hadden gedaan. Maar het ging niet om het aankomen in Santiago, sterker nog, de aankomst was helemaal zo bijzonder niet. Het was een stad als alle andere, zo een met veel straten en huizen waar dan mensen in wonen. Erg gezellig als de zon schijnt, erg saai en somber als het regent. De kathedraal was erg indrukwekkend, maar dat waren die van Burgos en Leon ook. In de stad draaide bovendien alles, zoals ik wel had verwacht, om de pelgrimage, vooral in commerciele zin. Over waar je keek zag je dezelfde kleine winkeltjes met schelpjes, wandelstokken en miniatuurpelgrims in verschillende varianten voor op de schoorsteenmantel als aandenken aan de tocht. Dat terwijl een beetje pelgrim wel chronische rugklachten en een dikke laag eelt onder beide voeten als blijvende herinnering zal hebben. Gelukkig had ik al van verschillende mensen gehoord dat ze Santiago zo tegen vonden vallen en had ik me er niet al teveel van voorgesteld, waardoor de teleurstelling mee viel. Het meest bijzondere aan ons verblijf, was het feit dat we de dag erna niet verder zouden gaan. Die ochtend werd ik niet gewekt door het schijnsel van een zaklamp van een of andere onverlaat die zijn spullen niet kon vinden, maar door zonlicht. Vervolgens kon ik me nog eens lekker omdraaien, in plaats van me snel in de half vuile kleren van de volgende dag te hijsen en me klaar te maken voor de tocht van die dag. Na zes weken waren we in een stad waar we langer dan een nacht bleven, waar ik eens op mijn gemak rond kon kijken en kon winkelen en waar ik ook al snel weer weg wilde vanwege toenemende toeristische neigingen als rondkijken en winkelen. De eerste stappen op weg naar rehabilitatie. Zaterdag zijn we weer thuis gekomen en die nacht heb ik in mijn eigen bed kunnen slapen, in een kamer die ik voor de verandering eens niet met vijftien andere mensen hoefde te delen. Ook de eerste foto's bekeken en wat vertelt, al is er zoveel te vertellen, dat er eigenlijk niets te vertellen valt. Je kunt onmogelijk zes weken in een uurtje samenvatten, zeker niet als je het interessant wilt houden. Bovendien kun je denk ik alleen begrijpen hoe het was, als je erbij bent geweest. Als ik een foto laat zien echt zeg dat het daar mooi was, kun je knikken omdat het plaatje er wel aardig uit ziet, maar alleen Leen weet dan echt hoe mooi het was. Vragen hebben eigenlijk ook geen zin. Was het leuk? Ja... en nee. Als je zo lang met iets bezig bent, kan het bijna niet alleen maar leuk of vervelend zijn. Het was mooi, maar ook lelijk. het was spannend en saai. Het was warm en koud, droog en nat. Het was eenzaam en gezellig. Het belangrijkste is denk ik dat ik het waarschijnlijk niet snel weer zal doen, maar dat ik er ook geen spijt van heb. Helemaal voor niets is het ook niet geweest, want ik heb er in ieder geval een leuk bruin kleurtje en verbeterde conditie aan over gehouden. Maar veel meer dan dit en hetgeen ik jullie de afgelopen weken heb verteld, valt er niet over te zeggen. Als iemand er nu over denkt om het ook te gaan doen, kan ik drie tips geven: oefen het lopen, oefen je Spaans en doe het alsjeblieft niet om jezelf te bewijzen. Als je dat laatste wilt, valt er veel meer te halen uit het overzwemmen van de Atlantische oceaan of het beklimmen van de toren van de Grote Kerk (geblinddoekt en zonder touw) Wil je naar Santiago gaan lopen, ga dan eerst bij jezelf na of je wel genoeg motivatie hebt voor zes weken pijn en plezier, mooi en lelijk, spannend en saai. En ga daarna oefenen. (c)opyright 2001 by fledder